ญาตะกา นามะ มาติโต วา ปิติโต วา ยาวะ สัตตะมาติมะหะยุคา สัมพันธาติ อิธะ วิตตันติ.

   บัดนี้ จักได้วิสัชนาใน ญาตะกะนัญจะ สังคะโห ตามพระบาลีอรรถกถาว่า ญาตะกา นามะ มาติโต เป็นต้น ดำเนินความว่า บุคคลผู้มีใจโอบอ้อมยินดีในที่จะสงเคราะห์แก่ญาติทั้งหลาย ที่เป็นฝ่ายบิดามารดานับเนื่องมา ๗ ชั่วตระกูล

   กิริยาว่าญาติทั้งหลายฝ่ายบิดามารดา มีความยากจนอนาถาหาที่พึ่งไม่ได้ บุคคลที่เป็นญาติสงเคราะห์เอาใจใส่ ให้ข้าวน้ำผ้านุ่งผ้าห่มที่อยู่ที่อาศัย หรือให้ทุนไปค้าขายและให้พาหนะวัวควายช้างม้าไปทำไร่ไถนา และเรือแพนาวาเ้ครื่องใช้สอยน้อยใหญ่ เวลาเจ็บไข้ พาหยูกยารักษาพยาบาล เกิดถ้อยความช่วยเหลือกันแก้ไขให้ญาติทั้งหลายมีความสุขกายสุขใจหรือมีการงานสิ่งไรก็ช่วยให้สำเร็จ

   สงเคราะห์แก่ญาติอย่างนี้ ชื่อว่า สงเคราะห์ด้วยอามิส สงเคราะห์ด้วยธรรมนั้น คือ ชักชวนหมู่ญาติให้ก่อสร้างกุศล มีให้ทานรักษาศีลเจริญภาวนาเป็นต้น จนถึงให้บวชบรรพชาออกธรรมวินัยในพระพุทธศาสนา ให้ศีกษาเล่าเรียนเป็นที่สุดเรียกว่าญาตะกานัญจะ สังคะโห สงเคราะห์แก่ญาติของตน จัดเป็นมงคลอันประเสริฐ

   อนึ่ง การสงเคราะห์แก่ญาติทั้งหลายนี้ เป็นประเพณีแห่งโพธิสัตว์เจ้า ได้กระทำมาแต่กาลก่อน ให้เห็นชัดเป็นอุทาหรณ์ ดังเช่นนิทานเรื่องพญาสุนัข พญานกกระจาบและเศรษฐีไม่มีบุตร ฯลฯ

ย้อนกลับ

ปิดหน้านี้

ถัดไป