ท่านได้ใช้เวลาเดินทางกลับกว่าจะถึงเมืองจีนก็กินเวลาเดินทางประมาณ ๑ ปี ต้องข้ามแม่น้ำสินธุ พอมาถึงกลางแม่น้ำเกิดคลื่นลมปั่นป่วนเรื่อจวนล่มหลายครั้ง คัมภีร์รวมเมล็ดพันธุ์ดอกไม้ของอินเดียตกลงในน้ำไปเป็นจำนวนมาก ต้องปีนป่ายข้ามเทือกเขาหิมาลัยทำให้ผู้ร่วมเดินทางต้องเสียชีวิตไปหลายคน มีอยู่คราวหนึ่งคณะของท่านต้องข้ามหุบเขาที่สูงชันมาก วันที่ออกเดินทางเกิดพายุหิมะอย่างหนัก แต่ก็เอาตัวรอดมาได้

     เมื่อพระถังซำจั๋งเดินทางเข้าถึงแคว้นเกาเซียง ได้ส่งสาส์นเข้าไปถวายจักรพรรดิถังไท่จง ท่านบรรยายถึงความหลังที่ได้ไปอาราธนาพระธรรมวินัยอินเดียเป็นเวลา ๑๘ ปี และได้กลับมาถึงแล้ว ทางราชสำนักต้อนรับท่านอย่างสมเกียรติ ข่าวการกลับมาของท่านชาวบ้านได้ตั้งแท่นบูชาอาจารย์เต็ม ๒ ฟากถนน จำนวนผู้คนที่แห่แหนมาชมบารมีของท่านไม่สามารถเดินทางต่อไปได้ จำเป็นต้องพักนอกเมืองหลวงอีกคืน ฮ้องเต้ไท่จงทรงนิมนต์ให้ท่านลาสิกขาออกมารับราชการถึง ๒ ครั้ง แต่พระถังซำจั๋งปฏิเสธทุกครั้งไป ทำให้พระองค์ศรัทธามาก จึงนิมนต์ให้ท่านจำพรรษา ณ พระอารามหลวง พระเจ้าถังไท่จงได้ทรงขอให้อาจารย์เขียนเรื่องราวของแคว้นต่าง ๆ ภาคตะวันตกของจีน ซึ่งอาจารย์ได้เดินทางไป บันทึกนี้มีชื่อว่า “ ซีฮว่อจี้ ” เป็นหนังสือเพียงเล่มเดียวที่บรรยายถึงเรื่องราวประเทศเดียวที่บรรยายถึงเรื่องราวประเทศอินเดียในยุคนั้นอย่างละเอียดถี่ถ้วน

     ท่านอาจารย์ได้เป็นหัวหน้าในการแปลพระไตรปิฏกจากภาษาสันสกฤตเป็นภาษาจีน ใช้เวลากว่า ๑๙ ปีงานจึงเสร็จสิ้น กษัตริย์ถังไท่จงเมตตาทรงพระราชนิพนธ์บทนำประทานให้พิมพ์ในพระคัมภีร์ที่ท่านอาจารย์แปลทุกเรื่องไป

     สำหรับพระพุทธรูปและพระคัมภีร์ที่อัญเชิญมาจากอินเดีย พระถังซำจั๋งได้ขอพระราชานุญาตสร้างสถูปไว้ในวัดไต่ซื่อเองยี่ เพื่อเป็นที่เก็บรักษาให้ปรอดภัย ในการก่อสร้างเล่ากันว่า ท่านอาจารย์ได้หาบขนอิญด้วยตัวเองด้วย สถูปนี้สร้างขึ้นตามแบบของดินเดีย

     พระถังซำจั๋งมรณภาพเมื่ออายุได้ ๖๕ พรรษาในปี พ.ศ.๑๒๐๗ มีจักรพรรดิถังเกาจงราชโอรสที่ขึ้นครองราชย์ต่อจากฮ้องเต้ถังไท่จง เสด็จไปร่วมงานศพด้วยองค์เอง พระองค์ทรงทราบข่าวนี้ด้วยความเศร้าสลดพระหทัยเป็นอันมาก ทรงงดเสด็จออกขุนนางเป็นเวลาหลายวัน และโปรด ฯให้จัดการศพโดยใช้จ่ายของหลวงทั้งสิ้น เล่ากันว่ามีผู้มาช่วยบรรจุศพท่านในครั้งนั้นกว่าล้านคน

     แต่ศพของท่านหุ้มห่อด้วยเสื่อไม้ไผ่ธรรมดาตามที่ท่านได้สั่งเสียไว้ อัฐิของท่านได้ถูกเคลื่อนย้ายไปฝังตามสถสานต่าง ๆ หลายครั้ง เมื่อจีนเปลี่ยนราชวงศ์ จนไม่สามารถค้นพบได้ จนกระทั้งใน พ.ศ. ๒๔๘๕ ทัพญี่ปุ่นเข้ายึดนครนานกิง และขณะที่ขุดดินเพื่อตั้งฐานปืนใหญ่ ได้พบกล่องหินมีจาลึกอักษรอยู่ และปรากฏว่าเป็นอัฐิของพระอาจารย์รวม ๑๗ ชิ้น กองทัพญี่ปุ่นจึงได้นำไปประดิษฐานที่วัดขื่อเองซึ่งห่างจากกรุงโตเกียวไป ๕๐ ไมล์ อีก ๑๓ ปีต่อมาทางประเทศญี่ปุ่นได้ส่งคืนอัฐิทั้งหมดให้แก่จีนโดยทำพิธีมองอย่างเป็นทางการในปี ๒๕๐๙ ทางรัฐบาลจีนได้สร้างวัดเฮียนจางตามศีลปะราชวงศ์ถังสูง ๗ ชั้น เพื่อเป็นที่บรรจุอัฐิธาตุของท่าน ให้เหมาะสมกับคุณูปการที่ท่านอุตสาห์ด้นดั้นไปอัญเชิญคัมภีร์พระไตรปิฎกจากอินเดียที่ใช้เวลาเดินทางยาวนาน ๑๘ ปี